Τό 1941, μετά τήν ὑποχώρηση τῶν Ἑλληνικῶν δυνάμεων καί τήν ἐπικράτηση τῶν Ναζί, ἡ συντριπτική πλειοψηφία τοῦ πολιτικοῦ κόσμου ἐγκαταλείπει τήν χώρα. Ἀρχικά ἀποβιβάζεται στήν Κρήτη, καί μετά τήν ἀπαγόρευση τῶν Βρετανῶν νά πᾶνε στήν Κύπρο κατευθύνονται στό Κάιρο. Τό κενό πού θά δημιουργηθεῖ στήν κατεχόμενη χώρα τό καλύπτει τό ΕΑΜ ( Ἐθνικό Ἀπελευθερωτικό Μέτωπο) πού δημιουργεῖται μέ πρωτοβουλία τοῦ ΚΚΕ. Τό ΚΚΕ μέ ἕναν σαφῶς ὀλιγάριθμο –λόγω τῆς δικτατορίας τῆς 4ης Αὐγούστου –ἀλλά πολύ ἀποτελεσματικό μηχανισμό καταφέρνει νά δημιουργήσει ἕνα μαζικό κίνημα ἔνοπλης ἐθνικῆς ἀντίστασης. Ξεκίνησε μέ περίπου 100 ὀργανωμένα μέλη, φτάνοντας 3 χρόνια μετά τά 500000. Δημιούργησε ἕνα σύστημα διακυβέρνησης, μέ ἀποκορύφωμα τήν ἵδρυση τῆς ΠΕΕΑ, κατορθώνοντας πρίν φύγουν οἱ Γερμανοί νά ἔχει ὑπό τόν ἔλεγχό του τό 90% τῆς ἑλληνικῆς ἐπικράτειας. Καί ὅμως αὐτό τό ἑλληνικό θαῦμα, κατέληξε σέ τραγωδία, σύμφωνα μέ τήν ἐπιθυμία καί τά σχέδια τῶν Ἄγγλων πού βρῆκαν ἀνέλπιστο ἀρωγό τους, τήν ἄπειρη καί ἀνεπαρκῆ πολιτική ἡγεσία τοῦ ΕΑΜ καί τοῦ ΚΚΕ.
Τό ΕΑΜ ἱδρύθηκε στίς 28/9/1941, ἀπό τό ΚΚΕ --Λευτέρης Ἀποστόλου, τό ΣΚΕ ( Σοσιαλιστικό Κόμμα Ἑλλάδας) – Χρῆστος Χωμενίδης, τήν ΕΛΔ (Ἕνωση Λαικῆς Δημοκρατίας ) Ἠλίας Τσιριμῶκος, καί τό ΑΚΕ (Ἀγροτικό Κόμμα Ἑλλάδας ) - Ἀπόστολος Βογιατζής. Θέσεις πού ἐκφράζονται στό ἰδρυτικό εἶναι βασικά τρεῖς. Ἀγώνας γιά τήν ἐπιβίωση, ἀγώνας γιά τήν ἐθνική ἀνεξαρτησία, ἀγώνας γιά τήν λαϊκή κυριαρχία. Ὁ δεύτερος καί ὁ τρίτος στόχος τοῦ ΕΑΜ δέν ἐξυπηρετοῦσε τά μεταπολεμικά σχέδια τῶν Ἄγγλων γιά τήν περιοχή, καθόσον θεωροῦσαν τήν Ἑλλάδα στήριγμα καί ἐργαλεῖο τῆς πολιτικῆς τους στήν Μεσόγειο.
Ἀρχή τῆς ἡγεσίας τοῦ ΚΚΕ στήν πάλη κατά τῶν Γερμανῶν κατακτητῶν ἦταν νά σχηματίσει ἕνα εὐρύ ἀντιφασιστικό μέτωπο, ὥστε νά συμμετάσχουν ὅλοι οἱ πατριῶτες πού πίστευαν στήν ἐθνική ἀνεξαρτησία. Τό βασικό λάθος τῆς ἡγεσίας ἦταν ἡ ἐμμονή πώς τό μέτωπο αὐτό ἔπρεπε νά συγκροτηθεῖ ἀπό ὅλα τά κόμματα, συμπεριλαμβάνοντας καί κόμματα πού ἦταν δέσμια μίας ἀντικομμουνιστικῆς παράδοσης. Ἦταν ἡ μονότονη ἐπανάληψη τῆς θέσης « Ἐθνική Ἑνότητα ἀπό τόν βασιλιά ὡς τόν Ζεῦγο» ( τά δύο ἄκρα τοῦ πολιτικοῦ φάσματος τῆς ἐποχῆς ). Ἐπρόκειτο γιά πολιτικό σφάλμα ὁλκῆς, πού ἔριξε τό ΕΑΜ στήν παγίδα τῶν Ἄγγλων. Τά ἀστικά κόμματα καί οἱ ἡγέτες τους, ἀπό τήν δικτατορία τῆς 4ης Αὐγούστου καί μετά περίμεναν νά ἐπανέλθουν στήν ἐξουσία στηριζόμενα στήν εὔνοια τῶν ξένων ( οὐσιαστικά τῶν Ἄγγλων ). Σκεπτόμενοι ἔτσι, ἀπό τήν μία θεωροῦσαν τήν ὑποτέλεια τῆς χώρας δεδομένη, ἀλλά οὔτε καί ὑπολόγιζαν τόν λαό σάν στήριγμά τους.
Ἀρχή τῆς ἡγεσίας τοῦ ΚΚΕ στήν πάλη κατά τῶν Γερμανῶν κατακτητῶν ἦταν νά σχηματίσει ἕνα εὐρύ ἀντιφασιστικό μέτωπο, ὥστε νά συμμετάσχουν ὅλοι οἱ πατριῶτες πού πίστευαν στήν ἐθνική ἀνεξαρτησία. Τό βασικό λάθος τῆς ἡγεσίας ἦταν ἡ ἐμμονή πώς τό μέτωπο αὐτό ἔπρεπε νά συγκροτηθεῖ ἀπό ὅλα τά κόμματα, συμπεριλαμβάνοντας καί κόμματα πού ἦταν δέσμια μίας ἀντικομμουνιστικῆς παράδοσης. Ἦταν ἡ μονότονη ἐπανάληψη τῆς θέσης « Ἐθνική Ἑνότητα ἀπό τόν βασιλιά ὡς τόν Ζεῦγο» ( τά δύο ἄκρα τοῦ πολιτικοῦ φάσματος τῆς ἐποχῆς ). Ἐπρόκειτο γιά πολιτικό σφάλμα ὁλκῆς, πού ἔριξε τό ΕΑΜ στήν παγίδα τῶν Ἄγγλων. Τά ἀστικά κόμματα καί οἱ ἡγέτες τους, ἀπό τήν δικτατορία τῆς 4ης Αὐγούστου καί μετά περίμεναν νά ἐπανέλθουν στήν ἐξουσία στηριζόμενα στήν εὔνοια τῶν ξένων ( οὐσιαστικά τῶν Ἄγγλων ). Σκεπτόμενοι ἔτσι, ἀπό τήν μία θεωροῦσαν τήν ὑποτέλεια τῆς χώρας δεδομένη, ἀλλά οὔτε καί ὑπολόγιζαν τόν λαό σάν στήριγμά τους.
Οἱ Ἄγγλοι ἀφοῦ ἀρχικά ἀπέτυχαν νά ἐμποδίσουν τήν ἀνάπτυξη τοῦ ΕΑΜ καί τοῦ ΕΛΑΣ, ἑπόμενη κίνηση τους ἦταν νά τό θέσουν ὑπό τόν ἔλεγχό τους. Ἔχουν ἤδη βοηθήσει στήν δημιουργία ἄλλων ἀντιστασιακῶν κινημάτων, μεταξύ τῶν ὁποίων ξεχωρίζει ὁ ΕΔΕΣ ( Ἐθνικός Δημοκρατικός Ἑλληνικός Σύνδεσμος ) τοῦ Ζέρβα, τά ὁποία καί χρηματοδοτοῦν μέ κύριο στόχο τήν συγκέντρωση πληροφοριῶν καί τά ὁποία δροῦσαν στά πλαίσια τοῦ ΣΜΑ ( Στρατηγεῖο Μέσης Ἀνατολῆς ). Παράλληλα ἐνισχύουν τόν ΕΛΑΣ καί συνεργάζονται μαζί του γιατί χρειάζονται τήν ἔντονη καί μαχητική δράση καί κάλυψη πού τούς προσφέρει στόν ἀγώνα ἐναντίον τῶν Ναζί. Στά πλαίσια αὐτῆς τῆς συνεργασίας ἔγινε καί ἡ ἀνατίναξη τῆς γέφυρας τοῦ Γοργοποτάμου ( 25/11/1942).
Τό ΕΑΜ ἐκτός ἀπό τήν ἔνοπλη δράση κατά τῶν Γερμανῶν παρουσίασε ἀξιοσημείωτη κοινωνική δραστηριότητα. Ἄς δοῦμε ὅμως πώς περιγράφει τήν κατάσταση πού ἐπικρατοῦσε στόν ἑλλαδικό χῶρο, ὁ πιό ἄσπονδος ἐχθρός του ἐαμικοῦ κινήματος ὁ Κρίς Γούντχαουζ, ἀρχηγός τῆς Βρεταννικῆς ἀποστολῆς, στό βιβλίο του Τό μῆλο τῆς ἔριδος ( ἔκδ. Ἑξάντας )
« Ἡ ὀρεινή Ἑλλάδα ἦταν πιά ἕνας διαφορετικός κόσμος ἀπό ὅτι τόν παρουσιάσαμε στήν ἀρχή τοῦ ἔτους. Οἱ ἀντάρτες εἶχαν ἁπλωθεῖ σέ κάθε ὀρεινό χωριό καί σέ πολλά χωριά τῶν πεδιάδων… Ἔχοντας ἀποκτήσει τόν ἔλεγχο ὅλης σχεδόν τῆς χώρας, ἄν ἑξαιρέσουμε τούς κυριώτερους συγκοινωνιακούς κόμβους πού χρησιμοποιοῦσαν οἱ Γερμανοί, εἶχαν δημιουργήσει πράγματα πού δέν εἶχε γνωρίσει ποτέ ἄλλοτε ἡ Ἑλλάδα. Οἱ ἐπικοινωνίες στίς ὀρεινές περιοχές μέ τόν ἀσύρματο, μέ ἀγγελιαφόρους, μέ τηλέφωνα, ποτέ δέν ἦταν τόσο ἄρτιες, εἴτε πρίν εἴτε μετά. Ἀκόμα καί αὐτοκινητόδρομοι εἶχαν βελτιωθεῖ καί χρησιμοποιοῦνταν ἀπό τό ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. Οἱ τηλεπικοινωνίες τούς ἐπεκτείνονταν ὡς τήν Κρήτη καί τήν Σάμο, ὅπου δροῦσαν κιόλας ἀντάρτες. Τά δῶρα τοῦ τεχνικοῦ καί πνευματικοῦ πολιτισμοῦ εἶχαν βρεῖ τόν δρόμο τους πρός τά βουνά γιά πρώτη φορά. Σχολεῖα, αὐτοδιοίκηση, δικαστήρια, δημόσιες ὑπηρεσίες πού εἶχαν κλείσει μέ τόν πόλεμο λειτουργοῦσαν καί πάλι. Θέατρα, ἐργοστάσια, τοπικά κοινοβούλια λειτουργοῦσαν γιά πρώτη φορά. Ὀργανώθηκε κοινοτική ζωή, στήν θέση τῆς πατροπαράδοτης ἀτομιστικῆς τοῦ Ἕλληνα ἀγρότη.. Τό ΕΑΜ-ΕΛΑΣ κρατοῦσε τό προβάδισμα σέ κάτι πού οἱ κυβερνήσεις τῆς Ἑλλάδας εἶχαν παραμελήσει: στήν δημιουργία ὀργανωμένου κράτους στίς ὀρεινές περιοχές…»
Οἱ προσπάθειες τῶν Ἄγγλων γιά ἀπομόνωση καί ἔλεγχο τοῦ ΕΑΜ συνεχίζονται. Δημιουργοῦν ἀντάρτικες ὁμάδες σέ ἀντιπερισπασμό τοῦ ΕΛΑΣ. Σέ μία ἀπό τίς συγκρούσεις μέ τόν ΕΛΑΣ ὁ Στ.Σαράφης συλλαμβάνεται καί ἀλλάζει στρατόπεδο. Εἶναι ὁ μετέπειτα στρατιωτικός ἀρχηγός τοῦ ΕΛΑΣ. Οἱ Ἄγγλοι ὀργανώνουν τήν σύγκρουση ΕΛΑΣ-ΕΔΕΣ, βοηθοῦν στήν συμφωνία Ζέρβα –Γερμανῶν γιά διάλυση τοῦ ΕΛΑΣ ( Κρίς Γούντχαουζ, Τό μῆλο τῆς ἔριδος, σέλ 125-127 ἔκδ. Ἑξάντας), παρόλα αὐτά ἡ ἡγεσία τοῦ ΕΑΜ ἐθελοτυφλώντας, προασπιζόμενη τήν θέση « ἐθνική ἑνότητα ἀπό τόν βασιλιά μέχρι τόν Ζεῦγο» καλεῖ ὅλους τους πολιτικούς, χωρίς νά βάζει κανέναν ὄρο, νά σχηματίσουν κυβέρνηση ἐθνικῆς ἑνότητας στό βουνό. Ἀρνοῦνται. Τό ΕΑΜ ἐπανέρχεται μέ νέα πρόταση, διεύρυνση τῆς κυβέρνησης Τσουδεροῦ πού βρίσκεται στό Κάιρο, μέ συμμετοχή καί τῶν ἀντιστασιακῶν. Ἀπορρίπτεται. Τότε τό ΕΑΜ προχωρεῖ σέ μία κίνηση, τήν πιό σημαντική ἀπειλή πού γνώρισε ἡ ἀγγλική πολιτική στήν Ἑλλάδα. Τήν δημιουργία στίς 10-3-1944 στήν Βίνιανη Εὐρυτανίας, τῆς ΠΕΕΑ ( Πολιτική Ἐπιτροπή Ἐθνικῆς Ἀπελευθέρωσης ).
Ἡ δημιουργία τῆς ΠΕΕΑ ξεσηκώνει ἐνθουσιασμό στήν Ἑλλάδα. Ὁ ἑλληνικός στρατός στήν Μέση Ἀνατολή ζητᾶ ἀπό τόν Τσουδερό τόν σχηματισμό κυβέρνησης μέ βάση τήν ΠΕΕΑ. Οἱ Ἄγγλοι χτυποῦν καί διαλύουν τίς ἑλληνικές ἔνοπλες δυνάμεις. Εἶναι τά προεόρτια γιά τόν Δεκέμβρη τοῦ 1944.
Ἡ δημιουργία τῆς ΠΕΕΑ ξεσηκώνει ἐνθουσιασμό στήν Ἑλλάδα. Ὁ ἑλληνικός στρατός στήν Μέση Ἀνατολή ζητᾶ ἀπό τόν Τσουδερό τόν σχηματισμό κυβέρνησης μέ βάση τήν ΠΕΕΑ. Οἱ Ἄγγλοι χτυποῦν καί διαλύουν τίς ἑλληνικές ἔνοπλες δυνάμεις. Εἶναι τά προεόρτια γιά τόν Δεκέμβρη τοῦ 1944.
Ὁ ἐνθουσιασμός λόγω τῆς ΠΕΕΑ δέν κρατάει πολύ. Ἀκολουθοῦν ἡ διάσκεψη τοῦ Λιβάνου ( Μάϊος τοῦ 1944) , ὅπου στήν Κυβέρνηση Ἐθνικῆς Ἑνότητας πού σχηματίζεται, τό ΕΑΜ καί τό ΚΚΕ ἐνῶ ἔχουν σηκώσει τό συντριπτικό βάρος τῆς ἀντίστασης, ἀποτελοῦν ἰσχνή μειοψηφία, σέ ἀντίθεση μέ τούς λουφαδόρους καί ἄκαπνους πολιτικούς πού ἔχοντας τίς πλάτες τῶν Ἄγγλων κυριαρχοῦν. Εἶναι ἡ ἀρχή τοῦ ξεπουλήματος. Τό ὁποῖο ὁλοκληρώνεται μέ τήν συμφωνία τῆς Καζέρτας ( Σεπτέμβριος τοῦ 1944), ὅπου τό ΕΑΜ, ὁ ΕΛΑΣ, καί τό ΚΚΕ δένονται χειροπόδαρα , καθώς δέχονται τήν διάλυση τοῦ ΕΛΑΣ, καί τήν ὑπαγωγή του ὑπό τάς διαταγάς τοῦ στρατηγοῦ Σκόμπυ. Συμφωνοῦν ἀκόμα καί στήν πρόσκληση βρετανικῶν στρατευμάτων στήν Ἑλλάδα. Οἱ ἀντάρτες καί οἱ καπετάνιοι πού βρίσκονται στήν Ἑλλάδα μένουν μέ τό στόμα ἀνοιχτό.
Τά γεγονότα πιά τρέχουν γρήγορα. Οἱ Ἄγγλοι, καί τά ὑποχείριά τους, οἱ ἕλληνες ἀστοί πολιτικοί ἔχουν τόν πλήρη ἔλεγχο τῆς κατάστασης. Προκαλοῦν τά Δεκεμβριανά γιά νά τελειώνουν μιά καί καλή μέ τό ΕΑΜ. Οἱ ἡγεσίες τοῦ ΕΑΜ καί τοῦ ΚΚΕ βάζουν τέρμα στίς πολιτικές τους παλινωδίες, καταθέτουν τά ὄπλα ὑπογράφοντας τήν συμφωνία τῆς Βάρκιζας τόν Φεβρουάριο τοῦ 1945, ἡ ὁποία ἐφαρμόσθηκε μονομερῶς εἰς βάρος τῶν στελεχῶν τῆς Ἀριστερᾶς ἀργότερα. Φυσικό ἐπακόλουθο ὁ ἐμφύλιος. Ὁ Ἄρης, ὁ φυσικός ἡγέτης τῆς ἀντίστασης, ἀποκηρύσσεται ἀπό τό ἴδιο του τό κόμμα, κυκλώνεται, δέν παραδίδει τά ὄπλα καί αὐτοκτονεῖ. Τό κεφάλι του μαζί μέ τό κεφάλι τοῦ συντρόφου του Τζαβέλλα τά παλουκώνουν σέ δυό πασσάλους στά Τρίκαλα. Γιά νά ξέρει ὁ καθένας πού τά βλέπει, νά ξέρει ἡ Ἑλλάδα τί τήν περιμένει ὅταν ξεσηκώνεται.
Τό ΕΑΜ στηριζόμενο σέ λαϊκά στρώματα, ἀγρότες, καί τόν ἁπλό κλῆρο, σέ κόσμο ἀνεξαρτήτως πολιτικῆς τοποθέτησης, πέτυχε ἕνα θαῦμα κάνοντας πράξη μία σύγκλιση μεταξύ ἔθνους καί κοινωνίας. Τό ἴδιο συνέβη τό 1821, τό ἴδιο συνέβη λίγα χρόνια ἀργότερα στούς ἀγῶνες τῶν Ἑλληνοκυπρίων τήν τετραετία 1955-1959. Ἡ ἡγεσία τοῦ ΕΑΜ καί τοῦ ΚΚΕ ἄπειρη πολιτικά, τήν κρίσιμη στιγμή ἔδειξε ἔλλειψη ἐμπιστοσύνης στόν λαό πού ἔγραψε τό ἀντιστασιακό ἔπος, καί στίς τεράστιες δυνατότητές του. Ἡ διάρρηξη αὐτῶν τῶν 2 χαρακτηριστικῶν, τοῦ ἐθνικοῦ καί τοῦ κοινωνικοῦ, διαχρονικά πολύτιμο ἐργαλεῖο στά χέρια ὅλων τῶν ἐχθρῶν της ἐθνικῆς ἀνεξαρτησίας καί τῆς κοινωνικῆς ἀλλαγῆς, ἔφερε τήν ἐμφύλια σύγκρουση, τήν καταστροφή τῆς Ἑλλάδας. Μίας χώρας πού καί οἱ νικητές καί οἱ νικημένοι εἶχαν καταστραφεῖ. Ἡ Αὐτοῦ Μεγαλειότης εἶχε ἄλλη μία φορά ξεμπερδέψει μέ ἕναν ἀπό τούς μπελάδες της.
ΥΓ: Τό ἀνωτέρω κείμενο εἶχε άναρτηθεῖ πέρυσι, τέτοιες μέρες στήν ἱστοσελίδα τοῦ Ἀλῆ-Μπαμπά. Κρίνω ὅτι ἔστω καί ἴδιο, λόγῳ τῆς χθεσινῆς ἐπετείου πρέπει νά το ξαναδημοσιεύσω.
http://alibaba.capitalblogs.gr/showArticle.asp?id=12853&blid=207
Περιττό να πω πως το υιοθετώ.
ΑπάντησηΔιαγραφή